YEKTA GUNGOR OZDEN, Hukukcu, Anayasa Mahkemesi Eski Başkanı)
Cumhuriyet, 29.10.1998
Genelde ve kurumsal baglamda devletin siyasal kimligi, turu ve yonetim
bicimi olarak ozetlenilebilecek cumhuriyet, uygulandigi ulkenin ya da toplumun
adiyla birlikte anilir.
Yayilmaci ve somurgeci guclere karsi kazandigi Ulusal Kurtulus Savasi 'ni,
yurdu kurtarmadan otede bagimsizlik, ozgurluk, ulusal egemenlik ve uygarlik
ugrasi olarak gerceklestiren Ataturk, 1907'den beri dusundugu duzeni yasama
gecirerek en buyuk Turk Devrimi'ni basarmis ve 29 Ekim'leri de ulusal bayram
olarak armagan etmistir. Bugun yeni olusumun 75. yildonumunu kutluyoruz. Acik
yurekle belirtelim ki, ozellikle 1950'de baslayan, ''Karsi devrim'' sayilacak
gericiliklere verilen siyasal odunlerle gecen 50 yila yaklasan zaman sonunda,
cumhuriyetin degerini bilmemenin, ona yarasir olmamanin acilarini yasiyoruz.
Yonetim sorumlulugunu yuklenen kimilerinin celiskili, sakincali tutumlari,
cumhuriyetin anlam ve amaciyla bagdasmayan davranislari, haklari ve ozgurlukleri
kotuye kullanma egilimleri, bilgisizlik, yetersizlik ve beceriksizlikleri,
yurtseverlerin icini karartan durumlara neden olmustur. Kimi kentler, kimi
sokaklar, kimi alanlar, kimi katlar kararmis, kulluktan ve tutsakliktan
kurtararak ummetten ulus duzeyine cikardigi ulusun her yonden esit kisilikli
bireyi kildigi kimilerince ''zulum'' olarak nitelenmistir. Devletin, hukukun,
dusunce ve inancin ne oldugunun ayirdinda bulunmayan kimileri, dinsel somuruyle
degisik ayrimcilik ve yikiciligin pencesinde varlik nedenlerini yadsiyip
irkcilik ve Arap milliyetciligi cigliklari atmaktadir. Karsitligi, kendini
gosterme yontemi sanan ruhsal ve beyinsel ozurlulerle cikarcilar, bagnazlar,
aymazlar, isbirlikciler, ilkesizler, sapkinlar, sozde ilerici ve sozde demokrat
numaracilar, Turk, Turkiye ve Cumhuriyet dusmanligini, Ataturk ve Ataturkcu
dusmanligiyla ozdeslestirmislerdir.
Oysa Ataturk, halkini karanliktan aydinliga cikarmis, dislayip kotulenen
bir toplumken ulus bilinciyle donatmis, her yurttasa her yolu acarak insan olma
kivancini tattirmistir. ''Turkiye Cumhuriyeti'ni kuran halka Turk ulusu denir''
sozuyle vurguladigi gercek, ulusal onurdur. Sonsuza degin koruyup savunma
gorevini verdigi, bilgisi, dusuncesi, inanci ozgur, yuksek irali (karakterli),
saglam yapili Turk gencligi yukumlulugunun bilincindedir. ''Temeli, Turk
kahramanligi ve yuksek Turk kulturu olan cumhuriyet'' i bir erdem olarak
niteleyip gencligin bekciligine birakan Ataturk, gelecekte kimi karsitliklarin
olasiligina deginerek uyanik kalmayi ogutlemistir. 75. yilda, 10. yilin coskusu,
devingenligi, ilkeliligi, caliskanligi, sayginligi ozlenmektedir. Ulusal
Kurtulus Savasi sirasinda ve sonrasinda her bicim ve kilikla surdurulen
bozgunculuga karsin cumhuriyetin gucunu yitirmemesi, demokrasi amaclanarak
benimsenmesinde, bir yasam felsefesi olarak ozumsenmesinde ve saglam dayanaklar
uzerinde kurulmasindadir. Ayrintida yonetenlere baglanmasi gereken eksiklik ve
aksakliklari cumhuriyet kurumuna yukleme cabalari bosunadir. Yabanci sozcukler,
karisik ve dolambacli anlatimlar, onyargili, kosullanmis, ozel amacli yuzeysel
yaklasimlarla aciklanan duzey, dusundurucudur.
Cumhuriyeti koruyamayanlar, degerini bilemezler.
Cumhuriyetle demokrasiyi isteyip gerceklestirmek kolaydir. Baskici,
kisisel-dinsel yonetimden cumhuriyeti cikarmak, ustun kisilere ozgu unutulmaz
bir olaydir.
Turkiye Cumhuriyeti bir bilim devleti olarak kurulmustur. Laiktir.
Cumhuriyet ozde, ulusal egemenlik, esitlik ve adalettir. Cumhuriyet, kullar
degil yurttaslar duzenidir.
Cumhuriyet ozgurlukcudur, devrimcidir, gercek demokrasinin cekirdegidir.
Cumhuriyet, anlayis yenilikleriyle nitelikli yeni insan, yurttaslarla yeni bir
toplum olusturdu.
Kurallari ve kurumlariyla devleti yepyeni kildi. Bugun her alanda bize
mutluluk duyuran, kivanc veren ne varsa cumhuriyetin urunudur. Cumhuriyet olmasa
idi ne olacagi, uzak-yakin ulkelerde izlenen aci ve utanc verici olaylarla
anlasilmaktadir. Paslanmis, curumus, kokusmus ne varsa atilip cagdasligin
gerceklerine yonelinmistir. Sarigi beynine, kravati beline dolayan inanc
somuruculeri, bilgi, us, halk ve insanlik dusmanlari, ticaret destekli
asiret-siyaset-seriat ortakligi, cumhuriyetin yuz karasidir. Cete-mafya
olusumunun sorumlusu oy avcilari, toplumsal barisi bozarak gelecegimizi
karartmaktadirlar. Devlete ve cumhuriyete guveni sarsan, bolucu ve yikicilara
ortam hazirlayip olanak veren, ulusumuzu cumhuriyeti ''tam bagimsiz bir hukuk
devleti'' olarak yasama gonencinden yoksun birakan, aldatip avutan sentezciler,
uluslararasi parali guclere egilerek alnimiza golge dusurmuslerdir. Ilerici
atilimlarla, millet mektepleri, Halkevleri, halkodalari ve Koy Enstituleriyle,
universiteleriyle aydinlanan Turkiye, gericilik olaylari, koktendinci kiyimlar
ve boluculukle kararmistir. Cozum bekleyen hukuksal, siyasal ve ekonomik
sorunlarla kimsenin cumhuriyeti ozurlu duruma sokmaya hakki yoktur.
50 yildir kimi iktidarlarin, cogunlukla ve agirlikla, seriat yanlisi
olmasa da koktendinci akimlara yakin ve yatkin olmasina, tarikatci kadrolasmaya
ve orutlenmeye karsin Cumhuriyetimiz varligini koruyorsa bu olgu, kurulusundaki
guce baglanmalidir. Halk dalkavuklugunu demokratlik, yonetim saksakciligini
ilericilik diye dayatan serbetcilere alt-ust kimlik, anayasal vatandaslik, cok
kulturluluk tartismalarini surduren bilgic (!)lere kanilir, cok yuzlu
boluculerin oyunlarina gelinirse cumhuriyet bir dus olur.
Cumhuriyeti gecerli ve cagdas cumhuriyet kilmadikca demokrasiyi gercek
anlamiyla yasayamayiz. ''Devlet dinin hizmetindedir, seriat dindir'' sozleri
cumhuriyetle ters dusmenin kanitlaridir. Ermenistan, Kurdistan ve Bogazlar
duzenini degistirme girisimleriyle, Sevr'i gerceklestirme kalkismalari,
Turkiye'yi icerden yikma, disardan kusatma izlenceleri, parcalama amaclidir. 75.
yilda ''Nicin boyle olduk, nasil olmaliyiz?'' diye kendimizi sorgulayip
ozelestiriye bagli tutmaliyiz. Toplumsal doku, toplumsal bellek, toplumsal
bilinc, cumhuriyetin dogal ve gercek guvencesidir.
Cumhuriyet, karanliktan aydinliga cikmak, uygar, cagdas olmaktir.
Cumhuriyet, halkcidir. Egitimden cok eglenceye, bilgiden cok inanca, bilimden
cok dine, gercekten cok varsayima, yarasmaktan cok yaranmaya, hak etmekten cok
yok etmeye, kurtarmaktan cok yikmaya, guc vermekten cok gucluk cikarmaya,
soylemekten cok soylenmeye, elestirmekten cok alistirmaya agirlik veren bir
toplum, kendini yikar. Cakici-cikici, haci-baci, baba-dayi, koca-hoca,
seyh-dervis, dergah-turbe, tekke-zaviye, duzenine donusme olasiliklari herkesi
uyarmalidir.
''Inaniyorum, o halde varim'' dan ''Dusunuyorum o halde varim'' la
yazgiciliktan yaraticiliga tasiyan cumhuriyetin degerini bildigimizi
savunamayiz. Tersi dogru olsaydi, yakindigimiz durumlara dusmezdik. Oncesiyle
karsilastirmak, degerini belirlemek icin yeterlidir. Anayasa ve yasalar yamali,
lider diktali demokrasi yarali. Icine kimi cumhuriyet karsitlari dolusan yasama
organi durgun. Basta universiteler, toplum suskun. Tam bagimsiz olmayan yargi
yorgun. Memur, isci, ogrenci, emekli kirgin. Bu tablo cumhuriyetin degil,
'cumhuriyetcilik oynayanlar' indir.
Katlanamadigimiz durumlari duzeltmek, iyilestirmek zorundayiz. Cumhuriyet
erdemdir ve ulusal onurumuzdur.
Tum engellerinden arindirip ozlenen duzeye getirmek yurttaslik
borcumuzdur. Turk Devrimi ve Ataturk ilkeleri dogrultusunda calisip ozenli ve
duyarli davranarak gucumuze guc katmali, kivancini, mutlulugunu, esenligini
birlikte duymaliyiz. 1923'ten sonsuza hep gonencli, hep gorkemli, hep
yukseklere, hep yucelerek... Kurucularini yurekten saygiyla anarak ve bagli
kalma andimizi yineleyerek...
Seckin koseyazarlarindan makaleler
ISLAM GERCEKLERI ANASAYFASINA GIDER
İslamiyet Gerçekleri (yedek link)